Ekonomią rozwiniętego socjalizmu jest tabela. Gospodarka rozwiniętego socjalizmu: plusy i minusy

Niestabilna sytuacja gospodarcza kraju na początku lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia budziła wątpliwości co do skuteczności i celowości administracyjnej dyktatury nawet wśród kierownictwa państwa. Nawet w czasach Chruszczowa rozpoczęła się dyskusja w mediach drukowanych o nowych zachętach produkcyjnych. Na ich stronach pojawił się nowy termin – "gospodarka rozwiniętego socjalizmu". Reformy (tabela odzwierciedlająca główne przekształcenia, zostaną przedstawione w dalszej części artykułu), w całości nie odrzucono modelu dyrektywy. Jednak wraz z tym wprowadzono pewne mechanizmy samoregulacji, a także zachęty materialne dla producentów do efektywności pracy. Zastanówmy się dalej, czym była gospodarka rozwiniętego socjalizmu, zalety i wady podjętych środków.

Przemiany w rolnictwie

Jakie środki wyznaczyła gospodarka rozwiniętego socjalizmu? Reformy dotyczyły przede wszystkim rolnictwa. Ich początek został ogłoszony w marcu 1965 roku. Przedstawiono środki mające na celu rozwiązywanie problemów społecznych we wsi, wprowadzające zachęty ekonomiczne do pracy. Wzrosły ceny skupu, wprowadzono 50% premię do podstawowego kosztu sprzedaży produktów w ramach planu. Wraz z tym zwiększyły się inwestycje kapitałowe. Gospodarka rozwiniętego socjalizmu w ZSRR zakładała ustalenie dziesięcioletniego planu na zakupy państwowe. Aby zwiększyć zachęty, ograniczono ograniczenia w utrzymywaniu osobistych działek pomocniczych.

Wady zmian

Gospodarka rozwiniętego socjalizmu polegała na dźwigni administracyjnych. Władze państwowe nadal dążyły do wzmocnienia roli ministrów rolnictwa w zarządzaniu i planowaniu sektora agroturystycznego. Nacisk został położony na zwiększenie inwestycji i spłatę długów zbiorowych gospodarstw. Ogółem wydano na rozwój sektora rolnego. Jednak były one wykorzystywane niezwykle nieskutecznie. Niektóre fundusze wykorzystano do budowy gigantycznych kompleksów, zakupu drogiego sprzętu, przeprowadzania niewłaściwie działających chemikaliów i odzyskiwania gleby. Wydatki na solidne pieniądze zostały wprowadzone do rodzinnych gospodarstw. W centrum – to jedno z najważniejszych osiągnięć w sferze społecznej. Jednakże, po ich wprowadzeniu, nastroje zależne zaczęły się rozwijać. Jaki był wynik gospodarki rozwiniętego socjalizmu? Wniosek jest bardzo rozczarowany. W wyniku transformacji działalność gospodarstw państwowych i zbiorowych gospodarstw stała się nieopłacalna. Przez 25 lat, w okresie od 1964 do 1988 r., Uprawa gruntów ornych wynosiła 22 miliony hektarów. Również straty w produkcji rolnej były wysokie. Straty w tym sektorze wyniosły od 20 do 40%. Kraj posiadający żyzną czarną ziemię stał się największym na świecie importerem żywności i zboża.

Sektor przemysłowy

Gospodarka rozwiniętego socjalizmu w początkowych etapach rozwijała się poprzez poprawę mechanizmu ekonomicznego lub pobudzanie pracowników. We wrześniu 1965 r. Przywódcy reform próbowali połączyć te podejścia. Zaczęły się więc zmiany w sektorze przemysłowym. W przeciwieństwie do rolnictwa reformy nie odrzucały podstaw gospodarki opartej na dyrektywie. Głównymi zasadami działalności były zmiany w warunkach planowania i zwiększone zachęty. Gospodarka rozwiniętego socjalizmu utrzymywała surowe normy dotyczące wielkości produkcji. Wraz z tym wprowadzono nowe wskaźniki mające na celu zapewnienie jakości towarów. Aby zwiększyć zachęty, producenci mogli pozostawać częścią dochodów przeznaczonych dla przedsiębiorstw. Zysk został podzielony na fundusze:

• Samofinansowanie produkcji.
• Rozwój gospodarstw domowych i społeczno-kulturowych (budowa domów kempingowych, klubów, mieszkań itp.).
• Motywacja materialna.

Gospodarka rozwiniętego socjalizmu zakładała przywrócenie resortów ministerstw działając nie jako "dyktator", ale jako konsultantów i partnerów przedsiębiorstw. Miały one ułatwić organizację produkcji na zasadzie samofinansowania, w oparciu o wzmocnienie samorządu, samofinansowania i samowystarczalności. W ramach działań, które obejmowały gospodarkę socjalizmu rozwiniętego, przewidziano połączenie planowania z pojedynczym państwem z inicjatywą lokalną. Jednocześnie prawo do dostosowania planów, które przeszły zatwierdzenie, było własnością samych przedsiębiorstw.

Ekonomia rozwiniętego socjalizmu: krótko o wynikach reform przemysłowych

Mimo wszystkich sprzeczności i ograniczeń, transformacje pociągnęły za sobą znaczący wynik. Pod koniec ósmego planu pięcioletniego, w latach 1966-1970, wzrost produkcji przemysłowej wynosił 1,5 razy. W tym kraju powstało około 1 900 dużych przedsiębiorstw. Wśród nich, na przykład, Volzhsky roślin w Togliatti. Jednak pod koniec lat sześćdziesiątych reformy zwolniły. Wynikało to z obiektywnych powodów. Przede wszystkim odsetek ludności w stanie rzeczywiście umocnionym w kraju znacznie spadł. Ponadto, tradycyjna baza surowców została wyczerpana, skamieniałość wydobywała się gwałtownie, przestarzałe wyposażenie stało się nieaktualne, wydatki wojskowe wzrosły. Głównym problemem było to, że sam model ekonomiczny, który odrzucił wszystkie innowacje, wyczerpał się – rozwój mógłby przybrać postać bezwładności na pewien okres, ale w perspektywie długoterminowej system był skazany na niepowodzenie.

Główne problemy

Reforma spowodowała pewne trudności. W szczególności budowa olbrzymich kompleksów produkcyjnych doprowadziła do monopolizacji w przemyśle. To z kolei powodowało niskie produkty i brak wyboru wśród konsumentów. Wprowadzenie wskaźników oceny jakości po cenie towaru nie tylko doprowadziło do jego aprecjacji, ale również do znacznego zmniejszenia wielkości produkcji. W rezultacie brakowało to produktów. Wielkość przywozu produktów, których produkcja krajowa nie mogła produkować rośnie każdego roku.

Zachowanie reżimu politycznego

Gospodarka rozwiniętego socjalizmu się nie sprawdziła. Jaki był powód tego? W ramach przywództwa opublikował opinię Breżniewa na temat sprawozdania Kosygina na posiedzeniu plenum we wrześniu 1965 r. W kręgach rządzących uważano, że reforma prowadziłaby do niczego. I to nie była potrzeba zmian, ale brak chęci do pracy. Według niektórych autorów, to właśnie ta postawa spowodowała niewypłacalność reformy. Wkrótce nacisk został przesunięty na nowe zasoby surowców, które zostały odkryte we wschodniej części kraju. Jednocześnie podjęto decyzję o dostosowaniu systemu zarządzania gospodarczego. W 1979 r. Podjęto próbę ożywienia sytuacji poprzez poprawę dźwigni ekonomicznych i wzmocnienie wpływu przywództwa partii. Ale wszystkie te wysiłki nie mogły rozwiązać problemów. W kręgach rządzących zaczęli mówić o zaletach moralnego bodźca nad materialną zachętą. Aby zrekompensować braki w niedoskonałości mechanizmu ekonomicznego, wzrosły konkurencje socjalistyczne. Dopiero w 1983 r., Po śmierci Breżniewa, Andropov – nowy lider kraju – podjął "eksperyment na wielką skalę". W toku planowano osłabienie scentralizowanej dystrybucji i planowania, wprowadzanie licznych zmian cen na poziomie niektórych regionów i przedsiębiorstw. Wydarzenia te były skuteczne, ale efekt był krótkotrwały. Jak poprzednio, zmiana dźwigni ekonomicznych pozostała poważnym problemem.

NTP

We wczesnych latach 70. Zachód rozpoczął etap rozwoju postindustrialnego. Wiąże się to z automatyzacją procesów produkcyjnych, masowym wykorzystaniem komputerów i robotów, wprowadzeniem nowych technologii wysokiej. Wraz z tym rozpoczęła się indywidualizacja pracy, jej przekształcenie w działalność twórczą, wolne od ograniczeń. W ZSRR wiele mówili o NTP. W ramach powstającego postępu naukowego i technologicznego powstały w tym kraju pierwsze klasy modeli komputerów. W 1971 roku na regularnym kongresie CPSU zabrzmiała nowa instalacja. Plan na kolejne lata miał być realizowany przez połączenie osiągnięć postępów z przewagą socjalizmu. Ale niedostatki istniejącego systemu znacznie spowolniły postęp technologii i nauki, wprowadzenie osiągnięć w procesie produkcyjnym. Okresowo były doniesienia o znaczących wydarzeniach i odkryciach. Gdyby jednak nie miały znaczenia militarnego, pozostały niezrealizowane ze względu na brak funduszy, a także brak wsparcia ze strony twórców w tych organach, w których ustalono los odkryć.

Próby rozwiązania problemu NTP

Kierownictwo kraju zaczęło rozumieć potrzebę przejścia na stopniowe metody produkcji. W rezultacie liczba dużych przedsiębiorstw budujących co roku spadła czterokrotnie. Zamiast tego zaczęły powstawać organizacje pozarządowe (stowarzyszeń naukowych), pojawiły się nowe gałęzie przemysłu (inżynieria nuklearna, mikroelektronika, robotyka itd.). Pomimo starań, te tendencje nie mogły być decydujące. Radzieccy naukowcy przeprowadzili pierwszą klasę, a czasami niepowtarzalną ewolucję fundamentalnej nauki. Jednak w praktyce praktyczny postęp naukowy i technologiczny prawie nie odczuwał. W latach osiemdziesiątych około 40% robotników, 60% robotników budowlanych i 75% pracowników obszarów wiejskich pracowało ręcznie.

Reakcja wspólnoty światowej

Należy zauważyć, że do 1985 roku w Stanach Zjednoczonych było około 1,5 miliona najnowszych komputerów i około 17 milionów komputerów osobistych. W tym czasie w ZSRR działało kilkadziesiąt tysięcy takich maszyn, z których zdecydowana większość stanowiły przestarzałe modele. Zaostrzenie sytuacji spowodowane było sankcjami przyjętymi na Zachodzie na początku lat osiemdziesiątych. W wyniku ich wprowadzenia w ZSRR praktycznie zaprzestano wprowadzania zaawansowanych technologii i wysokiej technologii z zagranicy. Tak więc do połowy lat osiemdziesiątych kraj ponownie, podobnie jak w latach dwudziestych, był pod groźbą nowego zaległości ze strony państw zachodnich.

Gospodarka rozwiniętego socjalizmu (tabela)

Podsumowując

Jaki był wynik gospodarki rozwiniętego socjalizmu? Powyższa tabela pokazuje, że obraz jako całość przygnębia. Sytuacja w głównej części populacji nieco się poprawiła. Coraz więcej ludzi mieszkało w mieszkaniach komunalnych, telewizory, lodówki, pralki zaczęły pojawiać się w domach. Nastąpił niewielki wzrost płac. Mimo to, jeśli chodzi o poziom konsumpcji, kraj zajmował tylko 77. miejsce na świecie.