Rewolucyjna sytuacja: koncepcja i główne cechy

Jak wielu teoretyków ruchu rewolucyjnego podkreśliło w swoich pismach, a przede wszystkim VI Lenin, sytuacją rewolucyjną jest sytuacja w kraju, która maksymalnie przyczynia się do rozpoczęcia rewolucji. Ma swoje własne charakterystyczne cechy, najbardziej uderzające wśród nich masowe rewolucyjne nastroje i włączenie najszerszych sekcji uciśniętych klas w walce zmierzającej do obalenia istniejącego systemu. Samo istnienie sytuacji rewolucyjnej można uznać za pojawienie się warunków społeczno-politycznych dla przejęcia władzy przez zaawansowaną klasę.

Główne przesłanki powstania sytuacji rewolucyjnej

Według Lenina sytuacja rewolucyjna może przybrać formę z uwagi na szereg czynników. Jednym z nich jest tak zwany "kryzys górnych warstw". Powinno to być rozumiane jako środowisko, w którym rządzące klasy pozbawione są możliwości utrzymywania ich dominującej pozycji w pierwotnej formie.

W rezultacie polityki prowadzone przez nich nie są w stanie powstrzymać narastającego oburzenia i niezadowolenia uciskanych mas. Stan społeczeństwa, w którym "szczyty" nie może żyć tak jak poprzednio, został opisany przez Lenina w jego pismach jako niezbędny warunek powstania rewolucyjnej sytuacji w kraju.

Ale poza tym zauważa potrzebę gotowości do rewolucji i jej głównej siły napędowej – niższych warstw społeczeństwa, które stanowią większość ludności i są tradycyjnie przedmiotem wyzysku. Taka gotowość, co do zasady, jest konsekwencją szeregu negatywnych konsekwencji spowodowanych gwałtownym spadkiem poziomu życia ludności.

Poza przyczynami ekonomicznymi stworzenie środowiska, w którym "niższe klasy" nie chce tolerować ustalonego porządku, jeszcze bardziej przyczynia się do wzmocnienia niesprawiedliwości społecznej, ogólnego pozbawienia masy i pogłębienia się antagonizmu (sprzeczności społeczne), które są konsekwencją tego systemu politycznego. Ważność takiego oświadczenia pokazuje wszystkie historyczne doświadczenia. Na podstawie tego były napisane książki Lenina, zawierające materiały, które później służyły jako przywódcy w walce politycznej proletariatu.

Ważną rolę odgrywają takie czynniki, jak początek sił reakcyjnych, wojna czy zagrożenie jej początku, niestabilność życia domowego w różnych manifestacjach itp. W wyniku tego aktywność polityczna mas jest często zwiększana do takiego stopnia, że dopiero początek aktywnych działań rewolucyjnych Potężny detonator.

Jeszcze jeden krok w kierunku rewolucji

Jak podkreśliła rewolucyjna teoria opracowana przez całą galaktykę postępowych myślicieli XIX i XX wieku, jednym z najgłębszych podstaw do pojawienia się sytuacji rewolucyjnej jest konflikt między siłami wytwórczymi a stosunkami produkcyjnymi. Ze względu na znaczenie tej sytuacji warto nieco bardziej szczegółowo omówić tę kwestię.

Poprzez siłę wytwórczą zwyczajowo rozumie się całość środków produkcji: sprzętu, narzędzi, pomieszczeń przemysłowych lub działek gruntowych oraz tej pracy, dzięki umiejętności, umiejętności i wiedzy, której produkt końcowy jest produkowany. Równolegle z ogólnym postępem historycznym, siły wytwórcze rozwijają się od najbardziej prymitywnych form do nowoczesnych odmian produkcji zaawansowanej technologicznie.

Ponieważ na wszystkich etapach rozwoju produkcji społecznej najczęściej przeprowadzano zbiorowo, a następnie między osobami w nim zatrudnionymi, rozwinęły się określone zależności, determinowane głównie własnością środków produkcji. Jest całkiem oczywiste, że stosunki produkcji i siły wytwórcze są nie tylko bliskie ze sobą, ale także współzależne.

Wraz ze wzrostem społeczeństwa dotychczasowe związki produkcyjne stały się nieaktualne i działają jak hamowanie sił wytwórczych. Jeśli w procesie historycznym ich naturalne zastąpienie jest nowe, konflikt rozwiązuje się spokojnie. W przeciwnym razie początek kryzysu może wywołać pogłębienie napięcia społecznego. W rezultacie powstaje rewolucyjna sytuacja.

Co może służyć jako impuls dla rozwoju sytuacji rewolucyjnej?

Wiele prac Lenina i innych wybitnych teoretyków ruchu rewolucyjnego zawiera wskazania, że pojawienie się sytuacji, w której społeczeństwo jest gotowe do radykalnej zmiany istniejącego systemu, zależy od szeregu warunków społecznych i politycznych. Należą do nich przede wszystkim ogólne państwo aparatu państwowego, siła zajmowanych stanowisk przez klasę rządzącą i, co jest bardzo ważne, poziom rozwoju klasy robotniczej, stopień jej połączenia z innymi sektorami społeczeństwa oraz obecność (lub brak jej) doświadczenia walki rewolucyjnej. Kiedy pogłębienia w życiu społeczno-politycznym kraju osiągną krytyczny poziom, powstaje w nim sytuacja nazywana rewolucyjną sytuacją.

Wiele prac Lenina poświęconych jest jego rozwojowi. Wskazują w szczególności na fakt, że taka sytuacja może się różnić pod względem rosnącej dynamiki, aw jej rozwoju przebiega pewna liczba konkretnych etapów. Proces ten zaczyna się z reguły z masową fermentacją, obserwowaną we wszystkich warstwach społeczeństwa i stopniowo rosnącą, prowadząc do kryzysu krajowego, a następnie eksplozji społecznej, a następnie zmiany porządku społecznego.

Znaczenie czynnika subiektywnego w przygotowaniu rewolucji

W miarę coraz wyraźniejszej widoczności oznak sytuacji rewolucyjnej rośnie rola czynnika subiektywnego, czyli gotowość mas rewolucyjnych do wdrożenia niezbędnych przekształceń społecznych prowadzących do obalenia klasy wyzyskującej. Szczególnie rola jej rozwija się na etapie, w którym napięcie społeczne osiąga poziom ogólnokrajowego kryzysu, ponieważ nie zawsze kończy się rewolucją.

Przykładem tego jest sytuacja panująca w Rosji w latach 1859-1861, a także w Niemczech w 1923 roku. W żadnym z tych przypadków nie doprowadziło to do rewolucji tylko dlatego, że klasa progresywna nie była gotowa do aktywnego działania zmierzającego do przejęcia władzy.

Podobnie jak w pierwszym i drugim przypadku spontanicznie powstała rewolucyjna sytuacja, bez otrzymania odpowiedniego wsparcia, stopniowo zaczęła się zmniejszać, a energia mas zaczęła się gasić. Jednocześnie klasy rządzące, które starały się zachować władzę w ich rękach, dołożyły wszelkich starań, aby umocnić ich pozycję. W rezultacie rewolucyjne rozerwanie ustąpiło strefie reakcji.

Dokładne określenie i sformułowanie oznak sytuacji rewolucyjnej jest niezwykle ważne, ponieważ wpływa ona na strategię i taktykę walki w ogóle, której celem jest obalenie reguły klasy wyzyskującej. Jak dowodzi doświadczenie historyczne, próby rewolucyjnej transformacji społeczeństwa, podejmowane w przypadku braku obiektywnych wymagań, kończą się klęską i pociągają za sobą niepotrzebne poświęcenia.

Kryzys w Rosji w ostatnim kwartale XIX wieku

W jaki sposób sytuacja rewolucyjna może ewoluować i rozwijać się, można ją wyśledzić na przykładzie jego powstania w Rosji pod koniec lat 70. XX wieku – na początku lat osiemdziesiątych XIX wieku. Ten okres historii narodowej charakteryzuje się połączeniem rozwoju ruchu robotniczego i chłopskiego z walką o nieustępliwość, głównie intelektualistów, tworzących kręgi tak zwanych populistów.

Ich działalność została przeprowadzona na tle szeregu negatywnych konsekwencji zniesienia niewolnictwa. Wśród nich można zaobserwować niekorzystne ceny dla chłopów kupujących ziemie, zwiększenie ilości ceł i innych środków znoszących, co doprowadziło do ruiny największej klasy w kraju-rolników.

Sytuację pogłębiła głód, który pojawił się w wielu prowincjach z powodu porażki w latach 1879-1880, a także konsekwencji niedawnej wojny rosyjsko-tureckiej. W obecnej sytuacji szeroko rozpowszechnione były plotki o prowokujących zamiarach dotyczących rzekomo zbliżającej się redystrybucji gruntów. Wszystko to doprowadziło do tego, że chłopi mieli wyraźne oznaki możliwych spontanicznych działań. Ten wynik był bardzo obawiony przez rząd, a jednocześnie rewolucjoniści narodnikowie się do tego dążyli.

Jednocześnie w większości miast pojawiły się nie mniej grożące obrazki. Konsekwencje kryzysu gospodarczego, które pochłonęło Rosję w połowie lat siedemdziesiątych, doprowadziły do masowego bezrobocia iw rezultacie do gwałtownego pogorszenia sytuacji finansowej większości przedstawicieli klasy robotniczej.

Rewolucyjna walka w następstwie problemów społecznych

Doprowadziło to do pogłębienia walki społecznej. Wiadomo, że pod koniec lat 1878 i na początku 1879 r. W Petersburgu zarejestrowano 89 strajków i 24 inne przypadki protestów społecznych, z których większość była wynikiem podziemnej organizacji socjalistycznej zwanej Związkiem Północnym Robotników Rosyjskich. W 1891 r. W Moskwie odbył się pierwszy majowy dzień rewolucyjnego proletariatu. Później te nielegalne spotkania, zorganizowane poza miastem 1 maja, weszły w tradycję i stały się jedną z form działalności politycznej mas.

Sytuacja rewolucyjna w Rosji pod koniec lat 70. była szczególnie dotkliwa dzięki działaniom Narodników, które już zostały wspomniane powyżej. Jeśli wcześniej wielu członków tej organizacji stało na stanowiskach apolitycznych, co sugeruje poprawę systemu społecznego tylko poprzez wykształcenie zacofanej i prawie całkowicie analfabetycznej ludności wiejskiej, wówczas poglądy radykalnie się zmieniły.

Rezultatem było powstanie podziału All-rosyjskiej organizacji "Land and Freedom" na dwa skrzydła – organizację "Narodnaya Volya" i "Black redistribution". Od tej chwili Narodnaya Volya wybrała terror polityczny jako metodę ich walki. Wkrótce Rosja zarechnęła i otrzymała szerokie publiczne reakcje na wiele swoich działań.

W opowieści była próba Vera Zasulich do burmistrza Petersburga, FF Trepova, w 1878 r., Mordowania szefa jednej z żandarmów dyrekcji Mechentowa, a także kilku spraw zbrojnych oporu wobec przedstawicieli władz, które spowodowały ofiary zarówno z jednym , Az drugiej strony. Szczytem wszystkiego była inna próba Aleksandra II w kwietniu 1879 r., A następnie jego zamordowanie, popełnione 1 marca 1881 r.

Zakończenie kolejnego okresu walki rewolucyjnej

Wraz z tym, począwszy od wiosny 1878 r., Kryzys, który powściągnął klasę rządzącą, w szczególności, w odpowiedzi na wezwanie Aleksandra II do społeczeństwa, z prośbą o pomoc w walce z coraz częstszymi przejawami rewolucyjnych nastrojów, wiele zemstw w przesłanych mu przesłuchaniach Jego polityka.

Nie szukając wsparcia ze strony ludności, król próbował normalizować sytuację, podejmując środki nadzwyczajne. Przeniesił sprawy związane z terroryzmem politycznym do zarządzania sądami terenowymi, a także powierzał kierownictwo gubernatorowi prowincji, które natychmiast doprowadziły do decentralizacji władzy państwowej.

Jednak aresztowania, które nastąpiły po zabójstwie Aleksandra II podważały siły Narodnaya Volya, a brak wsparcia ze strony szerokich grup ludności uniemożliwił im wykorzystanie sytuacji rewolucyjnej do obalenia istniejącego systemu. W tym przypadku śmiertelną rolę, jaką odegrała ich niezdolność do podniesienia ludzi do walki, używając wszystkich istniejących wcześniej warunków. Innymi słowy, podsumował bardzo subiektywny czynnik omówiony powyżej.

Rosja w przeddzień rewolucji

Wydarzenia poprzedzające rewolucję lutnią (1917 ), a następnie zajęcie władzy przez bolszewików kształtowały się w zupełnie inny sposób. W celu zrozumienia wzorców wydarzeń, które miały miejsce, należy wziąć pod uwagę sytuację, w jakiej miały miejsce i ocenić działania swoich bezpośrednich uczestników.

W przeddzień wydarzeń, które doprowadziły do obalenia carskiego, rewolucyjna sytuacja w Rosji powstała w wyniku wielu obiektywnych czynników. Przede wszystkim nie rozwiązano sprzeczności, które spowodowały pierwszą rosyjską rewolucję w latach 1905-07. W szczególności dotyczy to kwestii gruntów, która pozostała jednym z najbardziej palących problemów, pomimo prób podjęcia przez rząd prób rozwiązania reformy agrarnej PA Stolypin.

Ponadto jednym z detonatorów kolejnych wydarzeń był hiperinflacja spowodowany bardzo nieudanym przebiegiem I wojny światowej oraz fakt, że jego działania zaczęły się rozwijać na terytorium Rosji, wpływając na wiele najbardziej żyznych obszarów. Spowodowało to duże niedobory żywności w dużych miastach i doprowadziło do głodu w wioskach.

Wojna jako detonator rewolucji

Rola pierwszej wojny światowej w dynamice wzrostu napięcia społecznego i tworzenia sytuacji rewolucyjnej jest bardzo duża. Wystarczy powiedzieć, że liczba zabitych w niej Rosjan wyniosła 3 miliony ludzi, z czego prawie 1 milion to cywile.

Negatywny wpływ na nastrój mas i ogólne zmobilizowanie, w wyniku czego 15 milionów osób, głównie mieszkańców obszarów wiejskich, zostało zmuszonych do przelania krwi za obce interesy. Ogólna niechęć do walki była umiejętnie wykorzystywana przez propagandystów, którzy zostali wysłani do oddziałów wojskowych przez siły polityczne walczące o przywództwo: bolszewików, kadetów, socjalistyczną partię rewolucyjną (SR) itd.

Podczas pierwszej wojny światowej nastąpił wyraźny spadek produkcji przemysłowej, co spowodowało zwolnienie znacznej liczby pracowników i późniejsze bezrobocie. Wszystkie powyższe okoliczności doprowadziły do sytuacji w kraju, w którym "niższe klasy", które stanowiły większość jego ludności, nie chciało żyć tak jak poprzednio. Był to jeden z powodów powstania sytuacji rewolucyjnej.

Pomiędzy dwoma rewolucjami

Jednocześnie "topy" wymagały zmian, których konieczność wynikała z słabości rządu carskiego politycznie i ekonomicznie. Stare metody rządzenia krajem wyraźnie przeżywały ich czas i nie dały się już zapewnić możliwości utrzymania władzy przez dużą burżuazję. W ten sposób pojawił się również drugi element powstania rewolucyjnej sytuacji w kraju – "szczyty" nie mogły istnieć w starym stylu.

Książki Lenina, szeroko publikowane w okresie radzieckim, są pełne materiałów udowadniających nieodwracalność procesu rewolucyjnego, który rozpoczął się w kraju. Rzeczywiście dzień po dniu rozwijał się z coraz większą siłą, co doprowadziło do upadku monarchii.

Według współczesnych, w 1917 r. Rosja była kotlejącym kotłem politycznym. Powodem tego było to, że rewolucja lutowa nie rozwiązała głównych problemów społecznych i politycznych, które doprowadziły do jego powstania. Rząd Tymczasowy, który wszedł w życie od pierwszych dni, wykazał słabość i całkowitą niezdolność do wywierania wpływu na proces, który miał miejsce w życiu kraju.

Partia socjalistyczno-rewolucyjnych, najliczniejsza w tym czasie organizacja polityczna Rosji, licząca w szeregu ponad miliona członków, nie była daleko. Pomimo tego, że jej przedstawiciele zajmowali kluczowe stanowiska w wielu strukturach rządowych, nie mogła zaoferować wyjścia z kryzysu, który doprowadził do utracia przywództwa politycznego.

Partia, która skorzystała z rewolucyjnej sytuacji

W rezultacie bolszewicy wykorzystywali rewolucyjną sytuację w kraju w czasie. Ich rosyjska Socjaldemokratyczna Partia Pracy, zdołając zdobyć znaczną część garnizonu petrogradskiego i żołnierzy wojskowych w Kronsztadzie, przez wiele lat przejęła władzę w październiku, stając się głową państwa.

Niemniej jednak, byłoby błędem sądzić, że z biegiem lat ich rządów w kraju nie stwarzają sytuacje, które są zbliżone do rewolucjonisty. Jeśli w latach 30. nowy rząd udało się niemal całkowicie tłumić wszelkie przejawy niezadowolenia społecznego, poprzednia dekada upłynęła pod znakiem wielu występów obu robotników i chłopów, którzy byli niezadowoleni z wielu aspektów polityki wewnętrznej prowadzonej przez rząd.

Przymusowej kolektywizacji, zubożenie ludności, jak również represje wobec całych grup społecznych były powody rosnącego napięcia społecznego, obarczona wybuchu. Jednak za pomocą szerokiej gamy środków rozciąga się od wpływów ideologicznych użycie siły wojskowej, komuniści za każdym razem udało się wziąć sytuację pod kontrolą.